Θεωρία

Στη Συστημική Ψυχολογία και Θεραπεία Οικογένειας διερευνάται η σχέση ανάμεσα στα μέλη που αποτελούν μια ομάδα: Ζεύγος, οικογένεια, οργάνωση. Σκοπός είναι να ευοδωθούν αλλαγές, για τα άτομα (μέρος του συστήματος) και για το σύστημα ως σύνολο. Ολοι υπάρχουμε και μεγαλώνουμε μέσα σε συστήματα από ισχυρές επιδράσεις που καθορίζουν πώς ζούμε και σχετιζόμαστε με τους άλλους. Είμαστε μια ανάκλαση από σχέσεις: «Οριζόντιες» που εξελίσσονται στο παρόν και «κάθετες» που μαρτυρούν την ιστορία κάποιου συστήματος: Οικογένεια, έθνος, πολιτισμός. Η αναπαράσταση δείχνει τη μοναδική θέση που έχουμε σε ένα σύστημα με στόχο να κατανοήσουμε πώς αυτή η θέση καθρεφτίζεται μέσα μας και μας επηρεάζει. Είναι ένα δρώμενο σχεδιασμένο να δείξει τον δεσμό ανάμεσα σε άτομα και την οικογένεια τους, ή άλλο σύστημα, αποκαλύπτοντας τους ειδικούς νόμους και τάξη που διέπουν τη σχέση αυτή.

Αντικείμενο

Κάθε άτομο μπορεί να αναζητήσει λύση σε διάφορα προβλήματα αφού κατανοήσει την ειδική θέση που έχει σε ένα οικογενειακό σύστημα. Με τη χρήση εκπροσώπων για τα μέλη της οικογένειας δημιουργείται μια εικόνα που φανερώνει πώς αυτό το σύστημα έμαθε να ζει και να εξελίσσεται μέσα από τη δική του ιστορία. Στόχος είναι η επανασύνδεση με μια πρωταρχική «Αγάπη για Ζωή» που με διάφορους τρόπους ενεργεί μέσα σε όλα τα συστήματα. Αυτή την αγάπη συχνά εμποδίζει κάποια εμπλοκή που συμβαίνει στη διάρκεια της οικογενειακής ιστορίας. Η λύση έρχεται όταν όλα τα μέλη του συστήματος, ιδιαίτερα όσα είχαν αποκλειστεί για κάποιο λόγο, επανασυνδέονται συμμετέχοντας πάλι στην οικογενειακή ομάδα και την κοινή «μοίρα» με ό,τι αυτό συνεπάγεται: Θλίψη ή χαρά, ενοχές και επιτεύγματα.

Διεργασία

Είναι μια ομαδική εμπειρία: Οι συμμετέχοντες κάθονται σε κύκλο και ο συντονιστής καλεί το άτομο που επιθυμεί να ερευνήσει ένα πρόβλημα. Ακολουθούν σύντομες ερωτήσεις και απαντήσεις γενικής φύσεως πάνω στο θέμα, χωρίς πολλές λεπτομέρειες. Δε χρειάζεται να γνωρίζουμε όλη την ιστορία, περισσότερα θα αναδυθούν στη συνέχεια. Το άτομο αυτό επιλέγει άλλους από την ομάδα για να εκπροσωπήσουν διάφορα μέλη του υπό έρευνα συστήματος ζητώντας τους να μπουν σε κάποια θέση: Τους τοποθετεί στον χώρο με κατάλληλο τρόπο και στη συνέχεια κάθεται για να παρακολουθήσει τη δράση. Οι εκπρόσωποι στη δεδομένη θέση συνδέονται με αυτό που ονομάζεται «Γνωστικό Πεδίο» και προσλαμβάνουν είτε μια σωματική αίσθηση ή την ανάγκη να μετακινηθούν. Είναι η πληροφορία για άγνωστες πτυχές στην ιστορία της οικογένειας που αναδυόμενες φωτίζουν το ασυνείδητο. Η αναπαράσταση κλείνει με την εκφώνηση από ορισμένες «Φράσεις Ισχύος» για να ολοκληρωθούν κινήσεις που δεν έγιναν και ν’ αποκατασταθεί η συμμετοχική αγάπη στην οικογένεια. Είναι μια θεραπευτική ευκαιρία για όλους να βιώσουν προσωπική ανάπτυξη.

Αποτέλεσμα

Θα δούμε πού έγινε αποσύνδεση και αποκλεισμός στην οικογενειακή ιστορία και θα καταλάβουμε πώς κάποια σχέση αναπτύχθηκε ή διακόπηκε. Συχνότερη αιτία για να διακοπεί η ροή της αγάπης στο σύστημα είναι ο αποκλεισμός των μελών μιας οικογένειας: Κάποιος που πέθανε νωρίς, ήταν διαφορετικός ή έκανε κάτι που δεν ήταν σωστό για τους άλλους. Αν δεν αναγνωριστούν και δεν επανασυνδεθούν τα μέλη αυτά παραμένει στην οικογένεια μια αίσθηση εγκατάλειψης που μεταφέρεται και σε επόμενες γενεές. Ολοι είμαστε παιδιά που θέλουν τη σταθερότητα και ισορροπία στο σύστημα, έστω και αν αυτό συμβαίνει ασυνείδητα. Η αναπαράσταση προσφέρει ευκαιρίες να δούμε γιατί κάτι είναι δυσλειτουργικό στη στάση ή συμπεριφορά μας και τι αλλαγή χρειάζεται να γίνει. Είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος να αποκαλυφθούν δυναμικά κρυμμένα που μας εγκλωβίζουν ώστε να αφήσουμε παλιές εμπλοκές για να ζήσουμε πιο ελεύθερα και ευτυχισμένα.